Có Nên Mổ Gai Cột Sống Không? Có Nguy Hiểm Không?

Mổ gai cột sống được thực hiện khi điều trị bảo tồn thất bại, gai xương phát triển lớn và gây ra nhiều biến chứng nặng nề. Biện pháp này giúp loại bỏ mỏm xương, ổn định cấu trúc cột sống, phục hồi chức năng và phạm vi vận động. Tuy nhiên, can thiệp ngoại khoa có thể gây ra một số rủi ro như chảy máu kéo dài, nhiễm trùng, gai xương tái phát,…

Có nên mổ gai cột sống hay không?

Gai cột sống là bệnh xương khớp mãn tính thường gặp ở người cao tuổi. Bệnh lý này xảy ra do canxi tích tụ tại cột sống và hình thành gai xương bất thường. Khi mới hình thành, bệnh hầu như không gây đau hay phát sinh triệu chứng nào khác. Tuy nhiên theo thời gian, mỏm xương có thể gia tăng kích thước, chèn ép lên đĩa đệm, đốt sống, mô mềm xung quanh và làm khởi phát các triệu chứng lâm sàng.

Thông thường, điều trị ưu tiên đối với bệnh lý này là các biện pháp bảo tồn như sử dụng thuốc, vật lý trị liệu và xây dựng lối sống lành mạnh. Mặc dù không thể chữa khỏi hoàn toàn nhưng gai cột sống tương đối lành tính, tiến triển chậm và có thể được kiểm soát thông qua điều trị nội khoa.

Tuy nhiên ở một số trường hợp, bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật mổ gai cột sống để ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chức năng vận động.

Mổ gai cột sống được chỉ định trong các trường hợp sau:

• Không có đáp ứng với các biện pháp bảo tồn (với những trường hợp đã áp dụng trong hơn 6 tháng)
• Gai xương có kích thước lớn gây chèn ép mô mềm khiến vùng da bao phủ bên ngoài bị sưng đỏ, viêm và đau đớn dữ dội
• Các trường hợp đã phát sinh biến chứng như mất kiểm soát đại tiểu tiện, rối loạn dây thần kinh thực vật,…

Phẫu thuật gai cột sống được thực hiện nhằm loại bỏ một phần hoặc hoàn toàn gai xương, từ đó làm giảm chèn ép lên các cơ quan xung quanh và ổn định cấu trúc cột sống. Nếu không phát sinh biến chứng, phẫu thuật có thể cải thiện hoàn toàn triệu chứng lâm sàng, tăng mức độ và phạm vi chuyển động.

Các kỹ thuật mổ gai cột sống phổ biến

Tùy vào tình trạng bệnh lý và khả năng tài chính của từng trường hợp, bác sĩ có thể tư vấn một số kỹ thuật mổ gai cột sống sau đây:

1. Mổ nội soi cắt gai xương

Mổ nội soi là thủ thuật ngoại khoa giảm thiểu nguy cơ xâm lấn bằng cách tạo một vết rách nhỏ ở vùng lưng, sau đó đưa dụng cụ nội soi vào. Qua hình ảnh từ camera của dụng cụ này, bác sĩ có dễ dàng quan sát tình trạng cột sống và cắt bỏ gai xương dễ dàng.

So với phẫu thuật truyền thống, kỹ thuật mổ nội soi có mức độ xâm lấn thấp, thời gian hồi phục nhanh, ít gây đau và hạn chế tỷ lệ phát sinh biến chứng.

2. Phẫu thuật cắt gai xương truyền thống

Đối với những trường hợp gai xương lớn hoặc chèn ép nghiêm trọng lên những cơ quan xung quanh, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật mổ mở (phẫu thuật truyền thống). Mặc dù có phạm vi xâm lấn cao, phục hồi lâu nhưng kỹ thuật giúp bác sĩ quan sát rõ biểu hiện của cột sống, dễ dàng loại bỏ gai xương và định hình lại cấu trúc cột sống.

3. Mổ cắt lát đốt sống

Mổ cắt lát đốt sống được thực hiện bằng cách cắt bỏ một lát mỏng ở đốt sống hình thành gai xương nhằm tạo không gian giữa 2 đốt sống liền kề, từ đó làm giảm áp lực lên đĩa đệm, dây chằng và các cơ quan xung quanh.

4. Phẫu thuật cấy miếng đệm

Trong kỹ thuật này, bác sĩ sẽ tiến hành cấy miếng đệm vào giữa 2 đốt sống nhằm hạn chế tình trạng mỏm gai chèn ép lên các cơ quan xung quanh. Tuy nhiên phẫu thuật cấy miếng đệm chỉ được thực hiện với những trường hợp mỏm gai có kích thước không quá lớn.

Mổ gai cột sống hết bao nhiêu tiền?

Phẫu thuật mổ gai cột sống là biện pháp ngoại khoa phức tạp, đòi hỏi trang thiết bị hiện đại, bác sĩ và nhân viên y tế giàu kinh nghiệm. Do đó, biện pháp này có chi phí cao hơn so với các phương pháp bảo tồn.

Thực tế, chi phí có thể chênh lệch tùy vào kỹ thuật mổ, mức độ phức tạp của bệnh lý, các biến chứng/ tình huống phát sinh trong và sau khi mổ.

Theo khảo sát thị trường, chi phí trung bình khi thực hiện mổ gai cột sống dao động khoảng:

• 15 – 20 triệu đối với mổ truyền thống
• 20 – 40 triệu đối với kỹ thuật mổ nội soi
• Từ 50 triệu trở lên đối với trường hợp bệnh phức tạp và phải kết hợp nhiều kỹ thuật mổ khác nhau

Trên đây chỉ là chi phí phẫu thuật mổ gai cột sống. Bạn nên dự phòng thêm chi phí thuốc men, thời gian nằm viện và phục hồi chức năng sau khi mổ. Đối với những trường hợp có BHYT, chi phí mổ sẽ được hỗ trợ một phần nhất định.

Phẫu thuật mổ gai cột sống có nguy hiểm không?

Phẫu thuật là lựa chọn cuối cùng trong điều trị gai cột sống và các bệnh xương khớp mãn tính. Bởi biện pháp này không chỉ có chi phí cao mà còn có thể gây ra nhiều biến chứng như:

• Chảy máu kéo dài: Vết mổ thường bị chảy máu trong khoảng vài giờ và nhanh chóng thuyên giảm nếu chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên ở một số trường hợp, máu có thể chảy trong thời gian dài và buộc phải can thiệp phẫu thuật để xử lý.
• Nhiễm trùng: Bác sĩ thường chỉ định kháng sinh trước và sau khi mổ để dự phòng hiện tượng nhiễm trùng. Tuy nhiên với những trường hợp chăm sóc vết mổ không đúng cách, virus/ vi khuẩn có thể xâm nhập và gây viêm nhiễm.
• Tái phát gai xương: Hiện tượng tích tụ canxi là một dạng rối loạn chuyển hóa có liên quan đến yếu tố tuổi tác nên rất khó để giải quyết triệt để. Thực tế cho thấy, có đến 10% trường hợp tái phát gai xương sau phẫu thuật. 
• Tổn thương dây thần kinh: Vùng cột sống chứa nhiều dây thần kinh có chức năng dẫn truyền tín hiệu đến não bộ và các chi. Ở một số ít trường hợp, can thiệp ngoại khoa có thể khiến cơ quan này bị tổn thương, dẫn đến tình trạng suy giảm và rối loạn chức năng.
• Các biến chứng khác: Ngoài ra, mổ gai cột sống còn có thể gây ra các biến chứng như để lại sẹo, gây đau nhức kéo dài, chức năng vận động không thể phục hồi hoàn toàn,…

Hiện nay, kỹ thuật mổ và trang thiết bị đã được cải tiến rõ rệt so với thời gian trước. Do đó, hầu hết các cuộc phẫu thuật đều diễn ra thuận lợi và hạn chế được nguy cơ phát sinh các biến chứng nguy hiểm. Đối với những trường hợp có nguy cơ cao, bác sĩ sẽ cân nhăc giữa rủi ro và lợi ích trước khi chỉ định.

Chăm sóc sau khi phẫu thuật mổ gai cột sống

Để rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế biến chứng phát sinh, cần thực hiện các biện pháp chăm sóc sau khi mổ gai cột sống.

Các biện pháp chăm sóc sau khi phẫu thuật gai cột sống:

• Nằm tại bệnh viện theo thời gian được bác sĩ chỉ định nhằm theo dõi và kịp thời phát hiện biến chứng sau khi mổ.
• Sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm và kháng sinh theo chỉ định. Tự ý ngưng thuốc có thể khiến vết thương phù nề, sưng viêm và có khả năng nhiễm trùng cao.
• Sau khi phẫu thuật, nên dùng các món ăn mềm và dễ nuốt như cháo thịt, miến gà, canh, súp,… Các món ăn này giúp làm giảm áp lực lên cơ quan tiêu hóa và hạn chế cơn đau ở vết mổ ( đặc biệt là trường hợp phẫu thuật ở khu vực thắt lưng).
• Sau khi trở về nhà, nên hạn chế vận động, dành thời gian nghỉ ngơi và tránh lao động nặng nhọc.
• Thăm khám theo lịch hẹn của bác sĩ hoặc chủ động đến bệnh viện nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường.
• Khi vết mổ đã phục hồi, bạn nên gặp bác sĩ vật lý trị liệu để phục hồi chức năng cột sống và khả năng vận động.

Bài viết đã tổng hợp một số thông tin cơ bản về phẫu thuật mổ gai cột sống. Tuy nhiên để được tư vấn rõ hơn về biện pháp này, bạn nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa Cơ xương khớp.

Tham khảo thêm: Chữa gai cột sống bằng Đông y có những ưu nhược điểm gì?