Thuốc Amoxicillin – Công dụng, Liều dùng và chống chỉ định

Thuốc Amoxicillin được bào chế dưới dạng viên nang, viên nén, bột pha tiêm, bột để pha hỗn dịch. Thuốc thường được dùng trong điều trị nhiễm trùng đường hô hấp, tiêu hóa, gan mật, tai mũi họng. Ngoài ra thuốc còn thường được sử dụng để khắc phục những vấn đề, triệu chứng liên quan đến tình trạng nhiễm trùng sinh dục, nhiễm trùng răng miệng.

• Nhóm thuốc: Thuốc chống nhiễm khuẩn, điều trị ký sinh trùng, kháng nấm và kháng virus; kháng sinh thuộc nhóm beta lactam, aminopeni-cilin
• Tên hoạt chất: Amoxicillin
• Dạng bào chế: Viên nang, viên nén, bột pha tiêm, bột để pha hỗn dịch

Thông tin về thuốc Amoxicillin

Thành phần

• Amoxicilline
• Lượng tá dược vừa đủ trong một viên nang, viên nén, một gói bột pha tiêm, một gói bột để pha hỗn dịch.

Công dụng 

Thuốc Amoxicillin có khả năng ngăn ngừa và điều trị những bệnh lý sau:

• Nhiễm trùng đường hô hấp dưới do sự xâm nhập của phế cầu khuẩn, liên cầu khuẩn, tụ cần khuẩn không tiết H. influenzae và Penicilinase
• Nhiễm khuẩn tiêu hóa và gan mật, tai mũi họng
• Nhiễm trùng sinh dục
• Nhiễm trùng răng miệng
• Nhiễm khuẩn đường tiết niệu không biến chứng
• Nhiễm trùng da, cơ do tụ cầu khuẩn, liên cầu khuẩn, E. coli nhạy cảm với hoạt chất Amoxicilin
• Bệnh lậu.

Chống chỉ định

Thuốc Amoxicillin chống chỉ định với một số trường hợp sau:

• Những bệnh nhân bị dị ứng với hoạt chất Amoxicillin hoặc bất kỳ loại Penicilin nào
• Bệnh nhân bị nhiễm các loại virus thuộc nhóm Herpes. Đặc biệt là những người mắc bệnh tăng bạch cầu đơn thân nhiễm khuẩn.

Cách dùng và liều lượng

Đối với viên nang và viên nén

Uống thuốc Amoxicillin cùng với một ly nước đầy.

Liều dùng thuốc cho người lớn

• Liều khuyến cáo: Dùng 250 – 500mg/lần. Cách 8 giờ sử dụng thuốc một lần.

Liều dùng thuốc cho trẻ em trên 10 tuổi

• Liều khuyến cáo: Dùng 125 – 250mg/lần. Cách 8 giờ sử dụng thuốc một lần.

Liều dùng thuốc cho trẻ em có trọng lượng dưới 20kg

• Liều khuyến cáo: Dùng 20 – 40mg/kg trọng lượng/ngày.

Đối với những trường hợp cần sử dụng liều cao hơn, bệnh nhân sử dụng thuốc trong các đợt ngắn hoặc uống liều duy nhất, được sử dụng trong một vài bệnh lý sau:

Liều dùng thuốc trong điều trị nhiễm khuẩn đường tiết niệu nhưng không có biến chứng

• Liều khuyến cáo: 3 gram/lần/ngày. Nhắc lại một lần nữa sau 10 – 12 giờ.

Liều dùng thuốc trong điều trị áp xe quanh răng

• Liều khuyến cáo: 3 gram/lần/ngày. Nhắc lại một lần nữa sau 8 giờ.

Liều dùng thuốc trong dự phòng viêm màng trong tim

• Liều khuyến cáo: 3 gram/lần/ngày. Sử dụng cách 1 giờ trước khi tiến hành làm thủ thuật như nhổ răng.

Liều dùng thuốc trong điều trị nhiễm khuẩn đường hô hấp tái phát hoặc nhiễm khuẩn đường hô hấp nặng

• Liều khuyến cáo: 3 gram/lần x 2 lần/ngày.

Liều dùng thuốc trong điều trị viêm tai giữa ở trẻ em

• Liều khuyến cáo: 750mg/lần x 2 lần/ngày. Sử dụng trong 2 ngày.

Đối với liều tiêm

Tiêm bằng đường tĩnh mạch, tiêm bắp, truyền tĩnh mạch.

Liều dùng thuốc cho người lớn (trường hợp thông thường)

• Liều khuyến cáo: Tiêm bắp với liều 500mg/lần. Cách 8 giờ tiêm 1 lần.

Liều dùng thuốc cho người lớn (trường hợp nặng)

• Liều khuyến cáo: Dùng 1 gram/lần. Khoảng cách giữa các liều là 6 giờ. Sử dụng thuốc thông qua đường truyền tĩnh mạch trong 30 – 60 phút hoặc tiêm tĩnh mạch chậm từ 3 – 4 phút.

Liều dùng thuốc cho trẻ em trên 10 tuổi

• Liều khuyến cáo: Tiêm thuốc với liều 50 – 100mg/kg trọng lượng/ngày. Chia thuốc thành nhiều lần sử dụng.

Liều dùng thuốc đối với bệnh nhân bị suy thận có độ thanh thải Cl creatinin < 10 ml/phút

• Liều khuyến cáo: Dùng 500mg/ngày.

Liều dùng thuốc đối với bệnh nhân bị suy thận có độ thanh thải Cl creatinin > 10 ml/phút

• Liều khuyến cáo: Dùng 500mg/12 giờ.

Lưu ý: Cần phải giảm liều cho phù hợp với hệ số thanh thải creatinin.

Bảo quản

Bảo quản bột pha hỗn dịch uống, viên nén, viên nang Amoxicillin trong lọ có nút đậy kín. Cần bảo quản thuốc ở nhiệt độ từ 15 – 30 độ C. Đối với hỗn dịch uống, sau khi pha nên bảo quản trong tủ lạnh với nhiệt độ từ 2 – 8 độ C. Hỗn dịch này có thể bền vững ở nhiệt độ từ 2 – 8  độ C hoặc nhiệt độ trong phòng trong 14 ngày.

Đối với dung dịch thuốc tiêm, sau khi pha cần phải dùng ngay.

Những điều cần lưu ý khi sử dụng thuốc Amoxicillin

Khuyến cáo khi dùng

Trước khi sử dụng thuốc Amoxicillin, người bệnh cần thận trọng với những điều sau đây:

• Trong suốt quá trình điều trị dài ngày cùng với thuốc Amoxicillin, người bệnh cần định kỳ kiểm tra chức năng thận, kiểm tra chức năng gan.
• Ở những người có tiền sử bị dị ứng với Penicilin hoặc dị ứng với các dị nguyên khác, việc sử dụng thuốc có thể dẫn đến tình trạng phản ứng quá mẫn trầm trọng. Chính vì thế, người bệnh cần phải kiểm tra kỹ tiền sử dị ứng trước khi sử dụng loại thuốc này.
• Trong trường hợp phản ứng dị ứng xảy ra như sốc phản vệ, ban đỏ, hội chứng Stevens – Johnson, phù Quincke… người bệnh cần phải ngưng việc sử dụng thuốc ngay lập tức. Đồng thời điều trị cấp cứu bằng liệu pháp adrenalin, thông khí, liệu pháp corticoid sử dụng đường tiêm tĩnh mạch và thở oxy. Ở một số trường hợp nặng có thể đặt nội khí quản. Đối với trường hợp này người bệnh không bao giờ được sử dụng penicilin hoặc cephalosporin để điều trị bệnh nữa.
• Hoạt chất Amoxicillin trong thuốc có khả năng bài tiết qua sữa mẹ. Chính vì thế, phụ nữ đang trong thời kỳ cho con bú cần phải thận trọng khi dùng thuốc. 
• Việc sử dụng thuốc Amoxicillin có an toàn cho phụ nữ mang thai hay không vẫn chưa được xác định rõ ràng. Chính vì thế, thai phụ chỉ nên sử dụng thuốc khi thực sự cần thiết và có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa.
• Người bệnh cần tránh sử dụng thuốc Amoxicillin khi có nghi ngờ hoặc chắc chắn rằng bạn đang mắc bệnh tăng bạch cầu đơn thân nhiễm khuẩn.
• Bệnh nhân bị suy thận trước khi sử dụng thuốc Amoxicillin cần phải được chỉnh liều sao cho phù hợp nhất.
• Việc hấp thu hoạt chất Amoxicillin có trong thuốc sẽ không bị ảnh hưởng bởi lượng thức ăn đang tồn tại bên trong dạ dày. Chính vì thế, người bệnh có thể uống thuốc trước hoặc sau những bữa ăn.

Tác dụng phụ

Trong thời gian điều trị bệnh cùng với thuốc Amoxicillin, bệnh nhân có thể mắc phải một trong những tác dụng phụ nghiêm trọng sau:

Tác dụng phụ thường gặp

• Ngoại ban, xuất hiện chậm, thường là sau 7 ngày điều trị.

Tác dụng phụ ít gặp

• Buồn nôn và nôn ói
• Tiêu chảy
• Da xuất hiện ban đỏ
• Da xuất hiện mề đay và ban dát sần
• Hội chứng Stevens – Johnson.

Tác dụng phụ hiếm gặp

• Tăng nhẹ SGOT (gan)
• Lo lắng không rõ nguyên nhân
• Kích động, vật vã
• Lú lẫn
• Mất ngủ, ngủ không sâu giấc
• Chóng mặt
• Thay đổi các ứng xử
• Giảm tiểu cầu
• Thiếu máu
• Tăng bạch cầu ưa eosin
• Ban xuất huyết giảm tiểu cầu
• Mất bạch cầu hạt
• Giảm bạch cầu
• Khó thở
• Sốc phản vệ
• Nhiễm nấm Candida
• Phù Quincke.

Tương tác thuốc

Một số loại thuốc điều trị có thể tương tác với Amoxicillin khi sử dụng đồng thời. Sự tương tác này có khả năng làm tăng nguy cơ dị ứng, phát ban. Đồng thời làm tăng khả năng hấp thu những loại thuốc và gây nguy hiểm.

• Nifedipin: Thuốc Nifedipin có khả năng tác động và làm tăng hấp thu Amoxicillin.
• Allopurino: Việc sử dụng đồng thời thuốc Allopurino cùng với Amoxicillin có khả năng làm tăng nguy cơ phát ban của Amoxicillin.
• Chloramphenicol, Tetracyclin và một số chất kìm khuẩn khác: Xuất hiện sự đối kháng giữa chất diệt khuẩn là Amoxicillin cùng với Chloramphenicol, Tetracyclin và một số chất kìm khuẩn khác.

Tương kỵ

• Không trộn dung dịch tiêm Amoxicillin cùng với bất kỳ dung dịch tiêm, loại thuốc nào trong cùng một ống tiêm.
• Dung dịch tiêm Amoxicillin thể được pha loãng trong dung dịch natri clorid 0,9% với nhiệt độ 23 độ C. Dung dịch phải được sử dụng trong vòng 6 giờ sau khi pha. Dung dịch tiêm, dung dịch pha loãng cùng với dung dịch dextrose sẽ bền vững trong vòng 1 giờ sau khi pha. Dung dịch tiêm, dung dịch pha loãng cùng với dung dịch natri lactat sẽ bền vững trong vòng 3 giờ sau khi pha.
• Không được trộn thuốc Amoxicillin ở dạng tiêm cùng với những loại thuốc điều trị và các chất sau: Hydrocortison sucinat, các dung dịch aminoacid, các aminoglycosid, các sản phẩm máu, các nhũ dịch truyền lipid.

Bài viết đã tổng hợp thông tin về công dụng, liều dùng, cách dùng, chống chỉ định những điều cần lưu ý khi chữa bệnh với thuốc Amoxicillin. Tuy nhiên, người bệnh cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng thuốc. Bên cạnh đó bạn chỉ nên sử dụng thuốc khi thực sự cần thiết. Điều này sẽ giúp bạn đảm bảo an toàn.