Cây vòi voi hỗ trợ chữa viêm da cơ địa có tốt không?

Cây vòi voi chữa viêm da cơ địa là bài thuốc dân gian quen thuộc được nhiều người áp dụng. Với thành phần dễ kiếm và dễ thực hiện nhiều bệnh nhân đã lựa chọn cách chữa bệnh này. Tuy nhiên, công dụng thực sự và dược tính của bài thuốc không phải ai cũng nắm được. Bài viết dưới đây chia sẻ với người đọc những thông tin hữu ích cho việc điều trị bệnh với sự tư vấn của chuyên gia đầu ngành Ts.Bs Nguyễn Thị Vân Anh – Viện trưởng Viện Nghiên cứu và phát triển Y dược học cổ truyền dân tộc. 

Công dụng của cây vòi voi trong việc điều trị viêm da cơ địa 

Cây vòi voi là loại cây phổ biến ở Việt Nam với hình dáng như một chiếc vòi voi co lại. Cây có tên khoa học là Heliotropium indicum thuộc họ vòi voi Borraginaceae. Trong y học cổ truyền cây còn được gọi với tên cẩu vĩ trùng hay đại vĩ dao. 

Vòi voi thường mọc hoang ở những nơi thoáng và khô ráo. Thân cây thảo cao từ 30-40 cm có lông bám bên ngoài. Lá cây có hình bầu dục mép dài với răng cưa. Phần thân và lá, rễ đều có thể sử dụng bào chế thuốc chữa bệnh. Công dụng của loại cây này có thể hỗ trợ trong việc điều trị các bệnh như đau xương khớp, mụn nhọt, viêm da…

Trong cuốn “Những cây thuốc quý và vị thuốc Việt Nam” của Cố Giáo sư Đỗ Tất Lợi có đề cập tới công dụng chính của vòi voi là chống viêm và giảm đau. Cây có tính mát, vị đắng nhẹ. Khi đi vào 3 kinh tỳ, đại trường của cơ thể có công dụng thanh nhiệt, giảm sưng, chống viêm ngoài da và giảm đau hiệu quả. Do vậy loại thảo dược này được sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa các bệnh da liễu trong đó có viêm da cơ địa. 

Theo Đông y công dụng của cây vòi voi còn giúp tiêu bầm, trị sưng làm giảm tình trạng viêm da. Cây giúp cải thiện tốt tình trạng viêm da, tụ huyết. Với trường hợp da mưng mủ, bài thuốc còn có tác dụng giảm đau, hạn chế sưng tấy… Bởi những công dụng của mình, vòi voi trở thành bài thuốc dân gian được nhiều người lựa chọn để chữa bệnh viêm da cơ địa.

Cách  dùng cây vòi voi chữa viêm da cơ địa như thế nào?

Cách sử dụng loại cây này rất đơn giản và nhanh chóng. Trong dân gian vẫn lưu truyền nhiều cách thức sử dụng cây này vào chữa bệnh. Một số phương pháp người bệnh có thể tham khảo dưới đây: 

Dùng cây vòi voi đắp lên da

Việc đắp vòi voi lên các tổn thương ngoài da là cách sử dụng quen thuộc nhất. Các dược tính của cây có thể thẩm thấu qua da tác dụng giảm nhẹ những triệu chứng bệnh. Cách thực hiện: 

• Dùng 2-3 cây vòi voi cả thân và lá rửa sạch 
• Đem giã nát sau đó đắp lên vùng da bị viêm
• Dùng gạc băng lại và để trong khoảng 30 phút 
• Gỡ gạc ra và rửa sạch da với nước ấm
• Có thể thực hiện việc đắp lá này trong khoảng 1 tuần.

Dùng vòi voi kết hợp với rượu hoặc giấm

Việc kết hợp vòi voi với rượu hoặc giấm cũng là cách làm quen thuộc của nhiều người. 

• Phương pháp chuẩn bị gồm vài nhánh cây vòi voi bỏ phần rễ, lá dập héo úa sau đó rửa sạch. 
• Ngâm phần cây đã chuẩn bị với muối loãng trong khoảng 15 phút để loại bỏ hết các bụi bẩn và vi khuẩn. Sau đó vớt ra để ráo.
• Cho vào chảo sao nóng cùng giấm hoặc rượu cho đến khi vòi voi ngả sang màu hơi vàng 
• Gói vào miếng vải mềm, đắp lên vùng da bệnh đã được vệ sinh khô ráo
• Có thể thực hiện 2 lần/ ngày.

Ngoài ra đối với rượu, có thể dùng vòi voi để ngâm cùng. Phần rượu ngâm có thể sử dụng để bôi lên vùng da viêm:

• Dùng phần thân và rễ sau rửa sạch để ráo nước, cắt thành khúc nhỏ
• Cho phần cây đã sơ chế vào 1 bình thủy tinh, đổ ngập rượu để ngâm
• Ngâm tới khi rượu ngả vàng là dùng được 
• Phần rượu ngâm có thể dùng để bôi lên vùng da cần sát trùng

Vòi voi có uống được không?

Một số người bệnh vẫn sử dụng vòi voi để đun nước uống. Tuy nhiên phương pháp này lại đem lại nhiều rủi ro. Trong cây vòi voi có chứa axit xyanhydrat, cacaloit có nhân pyrolizidinn, đây là những chất có hại cho gan. Nếu sử dụng liều lượng không phù hợp dễ dẫn đến nhiễm khuẩn hoặc ngộ độc.

Tổ chức y tế thế giới WHO đã khuyến cáo không nên dùng cây vòi voi dùng làm thuốc uống bởi có thể gây độc cho gan, xuất huyết thậm chí gây ung thư cho người sử dụng. Bộ Y tế Việt nam cũng đã có chỉ thị về việc người bệnh và các cơ sở y tế cần cẩn trọng khi dùng vòi voi để điều trị bệnh.

Những lưu ý quan trọng trong việc điều trị 

⚠️ Những chế phẩm từ vòi voi có khả năng phục hồi tình trạng viêm sưng, ngứa ngáy, đau rát cũng như các triệu chứng do viêm da cơ địa gây ra. Phương pháp này đơn giản, thành phần dễ kiếm, dễ sử dụng và tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, bệnh da cơ địa mang thể mãn tính dai dẳng khó điều trị do vậy những biện pháp trên không giúp chữa bệnh dứt điểm. 

⚠️ Không những vậy, dùng cây vòi voi chữa viêm da cơ địa còn mang nhiều nhược điểm. Cách thức điều trị từ vòi voi hầu như đều chỉ được dân gian lưu truyền dưới hình thức truyền miệng. Chưa có bất kỳ nghiên cứu khoa học chính thức nào công nhận hiệu quả của dược liệu này. Một số vấn đề người bệnh nên cẩn trọng khi sử dụng loại thảo dược này có thể liệt kê: 

• Trong cây vòi voi còn có những chất khiến người dùng đau bụng và tiêu chảy. Nếu sử dụng lâu dài còn gây nguy cơ ung thư. Do vậy nên hết sức lưu ý khi dùng cây này để chữa bệnh

• Không áp dụng chữa viêm da cơ địa bằng vòi voi cho phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú. Thể trạng mẹ bầu và thai nhi còn nhạy cảm, dễ bị ngộ độc, nguy hiểm sức khỏe và tính mạng.

• Hết sức cần thận trọng việc giữ vệ sinh khi sử dụng cây vòi voi đắp lên da. Cách thức này chỉ dùng khi bệnh còn đang ở giai đoạn nhẹ, trường hợp bệnh trở nặng việc sử dụng cần tham khảo ý kiến chuyên gia. Tránh dùng bừa bãi dễ khiến các vết tổn thương nhiễm trùng, bệnh càng nặng hơn.

Cách thức sử dụng với cây vòi voi chữa viêm da cơ địa được nêu trong bài chỉ mang tính chất tham khảo. Nếu có bất kỳ vướng mắc nào người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên môn để có câu trả lời chính xác nhất. Ngoài ra, để điều trị bệnh hiệu quả, người bệnh có thể tự trang bị những kiến thức khoa học về bệnh viêm da cơ địa cũng như tới bệnh viêm thăm khám đúng quy trình an toàn.