Cách Điều Trị Bệnh Gout Bằng Bài Thuốc Đông Y Hiệu Quả
Khác với Tây y, cách điều trị bệnh gout bằng bài thuốc Đông y không chỉ cải thiện triệu chứng, dự phòng tái phát mà còn bồi bổ sức khỏe và tăng cường chức năng gan thận. Tuy nhiên, bài thuốc Đông y thường có tác dụng chậm nên cần kiên trì áp dụng và chủ động phối hợp với lối sống lành mạnh.
Quan niệm bệnh gout theo Đông y
Bệnh gout (gút) là một trong những bệnh xương khớp mãn tính thường gặp. Bệnh xảy ra do rối loạn chuyển hóa acid uric, dẫn đến tình trạng lắng đọng tinh thể urat tại tổ chức khớp và các cơ quan trong cơ thể. Gút thường gặp ở nam giới từ 40 – 60 tuổi và ít khi khởi phát ở nữ giới.
Theo quan niệm Đông y, gout còn được gọi là thống phong thuộc chứng tý. Căn nguyên của bệnh bắt nguồn do thấp, hàn và phong ứ trệ gây ảnh hưởng đến công năng của Tỳ, Thận và Can. Theo thời gian, cơ thể sinh huyết ứ khí trệ, đàm trọng ách trở và sinh ra bệnh.
Điều trị bệnh theo Tây y chú trọng việc kiểm soát cơn đau gút cấp tính, dự phòng triệu chứng tái phát và điều hòa acid uric máu. Tuy nhiên các loại thuốc Tây thường gây tổn thương gan, thận và các cơ quan nội tạng nếu sử dụng trong thời gian dài.
Khác với Tây y, Đông y chia thống phong thành từng thể bệnh riêng biệt. Ở mỗi thể bệnh, cần áp dụng pháp trị và bài thuốc tương ứng để giảm cơn đau, tăng cường sức khỏe và bồi bổ can thận. Bên cạnh đó, phải chú ý để mức độ hư tổn khí huyết, âm dương và can thận để gia giảm dược liệu cho phù hợp.
Các bài thuốc Đông y điều trị bệnh gout
Để áp dụng bài thuốc Đông y phù hợp, bệnh nhân cần xác định thể bệnh thông qua các triệu chứng lâm sàng. Dưới đây là một số cách điều trị bệnh gout bằng bài thuốc Đông y được khá nhiều người áp dụng, bao gồm:
1. Bài thuốc Đông y trị gout thể phong thấp nhiệt
Thể phong thấp nhiệt đặc trưng bởi cơn đau gút khởi phát đột ngột (chủ yếu là vào đêm) đi kèm với triệu chứng sốt, mạch huyền sắc, rêu lưỡi vàng dày, lưỡi đỏ và khớp ngón chân viêm đỏ nặng. Đối với chứng thống phong ở thể bệnh này, Đông y sử dụng các bài thuốc có tác dụng thông lạc, tiết trọc, trừ thấp và thanh nhiệt.
- Bài thuốc 1: Chuẩn bị thất diệp, thổ phục linh và ý dĩ mỗi thứ 24g, ngưu tất, đương quy, tần giao, phòng kỷ mỗi thứ 12g, một dược 10g, nhẫn đông đằng 30g, huyền sâm 16g, hoàng bá 15g. Đem rửa sạch dược liệu, cho vào ấm và sắc uống. Ngày dùng 1 thang trong khoảng 2 tuần đến khi cơn đau thuyên giảm hẳn.
- Bài thuốc 2: Dùng mộc thông, phòng kỷ, hải đồng bì mỗi thứ 10g, quế chi 4 – 6g, cam thảo 5 – 10g, ngân diệp 20 – 30g, tri mẫu, bạch thược và xích thược mỗi thứ 12g, thạch cao 40 – 60g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang. Chỉ nên dùng bài thuốc trong thời gian khớp sưng đỏ và người nóng sốt.
- Bài thuốc 3: Trong trường hợp khớp sưng tấy nhiều, đau dữ dội, áp dụng bài thuốc thứ 2 gia thêm thổ phục linh, ý dĩ mỗi thứ 1 ít, dây kim ngân 40 – 50g.
2. Bài thuốc Đông y chữa bệnh gút thể khí trệ trọc ứ
Bệnh gút thể khí trệ trọc ứ thường gây sưng đau khớp kéo dài và tái phát nhiều lần. Thể bệnh này còn có thể khiến cơ thể mệt mỏi, ngực sườn đầy tức và khó khăn khi đi lại. Với những người mắc bệnh lâu ngày, khớp xương có thể bị cứng, biến dạng, mạch huyền hoạt sắc, rêu lưỡi trắng dày, lưỡi ám tối,…
Để giải chứng thống phong thể khí trệ trọc ứ, cần dùng bài thuốc có tác dụng thông lạc trừ ứ và hành khí hoạt huyết.
- Bài thuốc 1: Dùng đương quy 12, uy linh tiên, ngưu tất, xích thược, thương truật mỗi thứ 15g, xuyên khung 8g, trần bì 6g, xuyên sơn giáp 10g, hoàng kỳ 30g, ý dĩ, mao đông thanh và tỳ giải mỗi thứ 24g. Sắc uống, mỗi ngày dùng 1 thang.
- Bài thuốc 2: Chuẩn bị mộc thông và uy linh tiên mỗi thứ 10g, đương quy, xích thược và tỳ giải mỗi thứ 12g, quế chi 4 – 6g, thổ phục linh 16g, tế tân và ô đầu (sắc trước) mỗi thứ 5g, ý dĩ 20g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
3. Bài thuốc Đông y trị thống phong thể thận hư trọc ứ
Chứng thống phong thể thận hư trọc ứ là thể bệnh kéo dài lâu ngày khiến khớp xuất hiện hạt tophi và biến chứng tại thận như sỏi thận, viêm thận,… Ngoài ra, thể bệnh này còn gây phù thũng, tiểu tiện ít, lưỡi đỏ ít rêu, mạch trầm huyền sáp, tâm quý và đau đầu huyễn vựng.
- Bài thuốc 1: Chuẩn bị hoàng kỳ, ích mẫu thảo, thục địa và xa tiền thảo mỗi thứ 24g, sơn thù, sơn dược và đỗ trọng mỗi thứ 12g, đan bì, trạch tả mỗi thứ 10g, phục linh 15g. Đem các vị sắc uống, mỗi ngày dùng 1 thang.
- Bài thuốc 2: Dùng xuyên khung 8g, hồng hoa, đương quy, xích thược và đào nhân mỗi thứ 12g, sinh địa 24g. Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
4. Thuốc Đông y trị bệnh gout thể thấp nhiệt uẩn kết
Thể thấp nhiệt uẩn kết đặc trưng bởi tình trạng khớp đau, nóng, sưng đỏ, cơ thể sốt, sợ lạnh, đau đầu và tiểu tiện vàng. Ngoài ra, thể bệnh này còn gây khát, phiền táo, chất lưỡi đỏ, mạch nhu sác và rêu lưỡi màu vàng nhạt.
Với chứng thống phong thể thấp nhiệt uẩn kết, nên dùng bài thuốc thông lạc, chỉ thống, lợi thấp nhiệt và tuyên thanh.
- Chuẩn bị: Hoàng cầm, bạch truật, đảng sâm và đương quy mỗi thứ 10g, khổ sâm, tri mẫu, thăng ma và long đởm thảo (sao) mỗi thứ 6g, trư linh, phòng kỷ, thương truật và trạch tả mỗi thứ 12g, xích tiểu đậu, ý dĩ nhân (sống) mỗi thứ 15g.
- Thực hiện: Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
5. Bài thuốc Đông y trị gút thể phong thấp hàn huyết ứ
Thể phong thấp hàn huyết ứ là bệnh phát cấp, cơn đau nặng khi trời lạnh và giảm nhẹ khi trời ấm nóng. Khớp có dấu hiệu đau cứng tại một điểm cố định, có hiện tượng cứng khớp, biến dạng khớp nhưng không gây viêm đỏ hay nóng rát. Ngoài ra, bệnh gút thể phong thấp hàn huyết ứ còn gây mạch hoạt trầm và rêu lưỡi trắng mỏng.
- Chuẩn bị: Chuẩn bị kinh giới tuệ, thương truật, nhân đông đằng và kê huyết đằng mỗi thứ 50g.
- Thực hiện: Sắc uống, ngày dùng 1 thang.
Điều trị bệnh gout bằng thuốc Đông y hiệu quả không?
Bệnh gout là bệnh xương khớp mãn tính và không thể điều trị hoàn toàn. Các biện pháp được áp dụng chỉ có tác dụng kiểm soát cơn đau, dự phòng triệu chứng phát sinh và bồi bổ sức khỏe.
Khác với thuốc Tây, bài thuốc Đông y không chỉ chú trọng việc cải thiện các triệu chứng lâm sàng mà còn hỗ trợ thông kinh hoạt lạc, bồi bổ can thận, trừ thấp, hóa đàm và thanh nhiệt. Do đó sử dụng thuốc Đông y còn giúp bồi bổ sức khỏe, cải thiện thể trạng và phòng ngừa các biến chứng tại thận.
Mặc dù có độ an toàn cao nhưng bài thuốc Đông y thường chậm phát huy tác dụng. Khi áp dụng, nên kiên trì thực hiện trong thời gian dài để đạt được hiệu quả như mong muốn. Tuy nhiên trong trường hợp nồng độ acid uric quá cao, bác sĩ thường chỉ định thuốc Tây để kiểm soát acid uric máu và ngăn ngừa biến chứng trong thời gian ngắn nhất.
Một số lưu ý khi chữa gout bằng Đông y
Bệnh gout có liên quan mật thiết đến rối loạn chuyển hóa acid uric. Chính vì vậy ngoài các phương pháp y tế, người bệnh cần chú trọng xây dựng chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng khoa học. Nếu chỉ tập trung sử dụng thuốc, nồng độ acid uric thường không ổn định và bệnh có nguy cơ tái phát cao.
Vì vậy khi chữa bệnh gout bằng Đông y, bệnh nhân nên lưu ý một số thông tin sau:
- Hiện nay, một số bài thuốc Đông y chưa được chứng minh về mức độ an toàn và hiệu quả trong điều trị bệnh gút. Do đó, cần tham vấn y khoa trước khi thực hiện để dự phòng rủi ro và biến chứng phát sinh.
- Hạn chế dung nạp các thực phẩm chứa nhiều purin (nguyên nhân làm tăng acid uric máu) như măng tây, cải bó xôi, thịt đỏ, hải sản,… Đồng thời cần hạn chế bia rượu và đồ uống chứa cồn khác.
- Không tự ý sử dụng các loại thuốc ảnh hưởng đến nồng độ acid uric như Aspirin, Corticoid và thuốc lợi tiểu.
- Nên tăng cường tập thể dục nhằm kiểm soát cân nặng, đường huyết, huyết áp và phục hồi chức năng vận động của khớp.
- Thay đổi một số thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh như hút thuốc lá, thức khuya, ăn uống quá độ, ngủ không đủ giấc, làm việc quá sức,…
Điều trị bệnh gout bằng bài thuốc Đông y đem lại hiệu quả lâu dài và ít gây ảnh hưởng đến gan thận. Tuy nhiên các bài thuốc này thường có tác dụng chậm, vì vậy bệnh nhân nên kết hợp với chế độ sinh hoạt và ăn uống khoa học để kiểm soát bệnh hoàn toàn.
ArrayNgày Cập nhật 30/05/2024
