Ít sữa, thiếu sữa sau sinh: Nguyên nhân do đâu? Làm sao để gọi sữa về?

Ít sữa, thiếu sữa sau sinh khiến cho nhiều mẹ lo lắng, bởi sữa mẹ là nguồn dưỡng chất dồi dào và quý báu cho con trong 6 tháng đầu đời. Vậy, nguyên nhân gây nên tình trạng này là gì và làm sao để gọi sữa về? Mời độc giả đọc bài để có câu trả lời chi tiết.

Ít sữa, thiếu sữa sau sinh là gì?

Theo các chuyên gia, thiếu sữa là tình trạng vú của người mẹ có sữa nhưng tiết ra rất ít. Trường hợp mà mẹ vừa sinh con xong mà vú không tiết sữa đủ để con bú được được xem là thiếu sữa, ít sữa.

Ít sữa, thiếu sữa thường chỉ diễn ra trong thời gian ngắn, không gây đau đớn thế nhưng nó ảnh hưởng tới nguồn sữa dành cho bé. Nếu không khắc phục sớm, kịp thời thì nguy cơ sản phụ không đủ sữa cho con bú là rất lớn.

Nguyên nhân ít sữa, thiếu sữa là gì?

Các chuyên gia sức khỏe cho rằng, có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu sữa, ít sữa ở sản phụ như căng thẳng, dinh dưỡng không đầy đủ, bị sót rau… Cụ thể:

• Tâm trạng căng thẳng, stress: Đây được xem là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng thiếu sữa, ít sữa ở mẹ. Như bạn đã biết, sữa mẹ sẽ được tiết ra từ tuyến vú, sau đó theo các ống dẫn sữa ra lối thoát ở đầu vú. Và sự tiết sữa sẽ liên quan tới 2 homron là Prolacin và Oxytocin. Một khi người bị căng thẳng, stress sẽ làm cho 2 loại hormone này suy giảm, dẫn đến sữa mẹ ít đi, nếu kéo dài có thể gây mất sữa.
• Ít sữa, thiếu sữa sau sinh do dinh dưỡng không đầy đủ: Sau sinh với những biến động cơ thể rất lớn nên việc kiêng khem là điều mà tất cả các mẹ sau sinh đều phải thực hiện. Tuy nhiên, có nhiều chị em do kiêng khem quá mức và không hợp lý đã dẫn đến tình trạng thiếu chất. Hoặc giảm cân quá sớm sau sinh để lấy lại vóc dáng cũng khiến lượng sữa bị ảnh hưởng. Thậm chí có những chị em ăn phải thực phẩm gây ít sữa như lá lốt, rau bạc hà, rau mùi tây, măng chua, ớt, tỏi… sẽ làm cho lượng sữa giảm dần.

• Bị sót rau nhưng không được phát hiện: Sót rau chính là tình trạng mà một phần hoặc toàn bộ nhau thai vẫn còn bám vào trong cổ tử cung của mẹ sau khi sinh. Theo các chuyên gia, sót rau rất hiếm gặp, nhưng nếu gặp phải nó khiến sản phụ đau đớn vì cơn co bóp tử cung, lượng hormone  progesterone không giảm, kết quả là ngăn cản quá trình tiết sữa mẹ, làm cho mẹ bị ít sữa, thiếu sữa.
• Mẹ mắc bệnh liên quan đến tuyến vú: Các bệnh liên quan đến tuyến vú khiến sản phụ sau sinh bị ít sữa, thiếu sữa phải kể đến như: Viêm tuyến vú, áp xe vú, thiểu sản tuyến vú, phẫu thuật ngực… sẽ ảnh hưởng tới việc tiết sữa của tuyến vú khi sinh con.
• Mẹ sinh non, sinh mổ: Đối với những mẹ sinh non, do cơ chế sản xuất sữa thời điểm đó chưa hoàn thiện sẽ dẫn tới tình trạng ít sữa, thiếu sữa sau sinh. Còn với các mẹ sinh mổ, những cơn đau do phẫu thuật cùng với việc sử dụng thuốc kháng viêm, giảm đau sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sự hoạt động của tuyến sữa. Theo đó, tỉ lệ bị thiếu sữa, ít sữa ở các mẹ sinh non, sinh mổ sẽ cao hơn so với các mẹ sinh bình thường.

• Những nguyên nhân khác gây ít sữa, thiếu sữa sau sinh: Ngoài những nguyên nhân kể trên thì việc mẹ bị ít sữa, thiếu sữa sau sinh còn do những yếu tố sau đây:
  • Người mẹ đang mắc các bệnh như thiếu máu, rối loạn nội tiết
  • Cho con dùng sữa công thức sớm khiến con không còn mặn mà với việc bú sữa mẹ
  • Cho bé ngậm ti giả thường xuyên và không đúng cách
  • Trẻ bú ít trong mỗi cữ, bú lắt nhắt
  • Mẹ sử dụng máy hút sữa không đúng cách (hút quá thường xuyên, hút quá mạnh) làm ảnh hưởng tới tuyến vú
  • Do ngực của mẹ không có đủ mô tạo sữa, đây là nguyên nhân cần phải được thăm khám để khắc phục đúng cách.

Mẹ ít sữa, thiếu sữa phải làm sao để gọi sữa về?

Khi bị thiếu sữa, ít sữa các mẹ sẽ vô cùng lo lắng và dưới đây là một số cách khắc phục tình trạng này, gọi sữa về nhanh.

• Cho con bú càng nhiều càng tốt: Mẹ ít sữa, thiếu sữa sau sinh nên cho con bú càng nhiều càng tốt, bú cả ngày lẫn đêm. Bởi sữa mẹ có cơ chế sản xuất theo nhu cầu, mẹ càng cho con bú nhiều thì hormone prolactin sản xuất ra càng nhiều, từ đó kích thích sữa về nhiều hơn.
• Chú ý đến tư thế cho con bú và cách ngậm vú: Các mẹ nên chú ý đến tư thế cho con bú, theo đó hãy chọn tư thế mà mẹ thấy thoải mái nhất, mẹ không bị đau lưng, đau ngực và bé ti mẹ cũng dễ dàng. Mặt khác, hành động ngậm núm vú của con cũng ảnh hưởng tới tình trạng thiếu sữa, ít sữa. Do vậy, cần tạo nên thói quen bú đúng cách và ngậm đầu ti chuẩn để kích thích tuyến sữa hoạt động hiệu quả hơn.
• Có chế độ ăn uống khoa học, đầy đủ dưỡng chất: Một chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất, kiêng khem đúng cách sẽ giúp tuyến sữa của mẹ hoạt động hiệu quả hơn, tránh tình trạng thiếu sữa, ít sữa. Theo các chuyên gia, trong bữa ăn của mẹ sau sinh cần đảm bảo đầy đủ 4 nhóm thực phẩm gồm: Chất đạm (thịt, cá, đậu đỗ, trứng, sữa…), chất béo (dầu, mỡ, bơ…), chất đường bột (mì, gạo, khoai..), vitamin và khoáng chất trong các loại rau xanh và hoa quả tươi.
• Cho bé bú sữa mẹ hoàn toàn: Trong khoảng thời gian 6 tháng đầu đời, mẹ nên cho bé bú hoàn toàn bằng sữa mẹ. Việc này vừa tốt cho sự phát triển của trẻ vừa giúp lượng sữa của người mẹ tiết ra đều hơn, ngăn ngừa tình trạng ít sữa, thiếu sữa.
• Uống đủ nước: Người mẹ cần phải cung cấp đủ lượng nước thiết yếu trong ngày từ 2,5-3 lít từ các nguồn nước gồm sữa, nước canh, nước quả, đặc biệt là nước lọc. Tốt nhất chị em nên lưu ý trước khi đi ngủ vào buổi tối thì uống một ly sữa, ban đêm sau khi cho bé bú uống ngay 1 ly nước để sữa mau về hơn.
• Nghỉ ngơi, giữ cho tinh thần thư thái, vui vẻ: Tâm trạng luôn căng thẳng, stress chính là nguyên nhân hàng đầu khiến mẹ sau sinh ít sữa, thiếu sữa. Vì vậy, sản phụ hãy nghỉ ngơi đầy đủ, luôn giữ cho tinh thần thư thái, vui vẻ. Nếu có những khó khăn trong chăm sóc con cái hãy chia sẻ với chồng và người thân để được giúp đỡ.

Ngoài ra, các mẹ cần lưu ý những việc sau để gọi sữa về nhanh hơn:

• Mẹ hãy cho bé bú đến khi cạn sữa.
• Hạn chế cho trẻ dùng ti giả.
• Vắt sữa giữa các lần cho con bú, có thể sử dụng máy vắt sữa nhưng cần nhẹ nhàng và đúng cách.
• Không nên lạm dụng bú bình bởi bé sẽ quen với ti giả thay vì ti mẹ.
• Hạn chế việc cho bé dùng sữa công thức, chỉ nên dùng sữa công thức khi không còn cách nào khác.
• Có thể sử dụng các sản phẩm lợi sữa nguồn gốc tự nhiên, sản phẩm tăng số lượng sữa và chất lượng sữa, nên nhớ là không phải thuốc. Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Hi vọng rằng với chia sẻ trên đây của chúng tôi sẽ giúp cho bạn đọc biết được nguyên nhân ít sữa, thiếu sữa sau sinh và cách gọi sữa về an toàn. Hãy áp dụng ngay ngày hôm nay để sữa về nhanh để con có được nguồn dinh dưỡng quý giá và tốt nhất trong những ngày tháng đầu đời.