Ngứa Toàn Thân Là Bệnh Gì? Nguyên Nhân & Cách Chữa Trị Hiệu Quả
Ngứa toàn thân không chỉ là triệu chứng khiến người bệnh khó chịu, mệt mỏi, ảnh hưởng đến cuộc sống, tinh thần mà còn là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm. Vậy ngứa toàn thân là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị, phòng ngừa ra sao cho hiệu quả?
Tất cả thông tin về bệnh sẽ được BS, lương y Đỗ Minh Tuấn – Giám đốc chuyên môn nhà thuốc Nam gia truyền Đỗ Minh Đường – Nguyên PGĐ chuyên môn Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc giải đáp chính xác và đầy đủ ở bài viết dưới đây.
Ngứa toàn thân là bệnh gì?
Ngứa toàn thân là triệu chứng ngứa khó chịu ở toàn bộ vùng da trên cơ thể. Có những trường hợp đi kèm nổi mẩn đỏ trên da. Tùy cơ địa và nguyên nhân gây bệnh mà thời gian ngứa có thể ngắn dài khác nhau. Hiện tượng ngứa có thể gặp phải ở bất kỳ ai nhưng đối tượng ở người già thường gặp hơn cả.

Theo phản xạ tự nhiên của con người khi ngứa thường sẽ dùng tay gãi để giải tỏa. Nhưng theo lương y, bác sĩ Tuấn, hành động gãi ngứa chỉ giúp thỏa mãn tại thời điểm đó, càng gãi cơn ngứa càng dữ dội hơn thậm chí gây tổn thương, trầy xước da. Chính hành động này tạo điều kiện gây nhiễm trùng, sẹo thâm mất thẩm mỹ.
Nguyên nhân gây ngứa toàn thân là gì?
Ngứa da toàn thân được xác định do nhiều nguyên nhân. Không chỉ là những bệnh da liễu mà còn cảnh báo nhiều vấn đề nguy hiểm khác mà cơ thể đang gặp phải.
-
Bệnh ngoài da – “Thủ phạm” hàng đầu gây nổi mẩn toàn thân
Bệnh mề đay, viêm da, dị ứng… được xác định là một trong những bệnh dễ gây ngứa khắp người. Cụ thể:
– Viêm da dị ứng: Với biểu hiện ngứa diện rộng, da khô, nứt nẻ. Bệnh thường tái phát theo đợt.
– Dị ứng: Với những người có cơ địa dị ứng với thời tiết, thực phẩm, mỹ phẩm, thuốc… dễ bị ngứa khắp người sau khi tiếp xúc với tác nhân gây bệnh. Ngoài ra người bệnh dễ bị phù mạch hay khó thở…
– Ngứa toàn thân do mề đay: Cơ địa bị mẫn cảm với một số tác nhân từ bên ngoài làm tăng lượng histamin gây ngứa kèm nổi mẩn, sần thành từng mảng.

-
Nguyên nhân gây ngứa do các bệnh lý bên trong cơ thể
Khi bị ngứa khắp người như kiến bò rất có thể bạn đang mắc phải một trong những căn bệnh nguy hiểm như:
– Bệnh thận: Khi chức năng thận gặp vấn đề khả năng bài tiết chất độc hại ra ngoài cơ thể sẽ bị ảnh hưởng xấu. Cơ thể tích tụ độc tố là một trong những lý do dẫn đến ngứa ngáy khó chịu khắp người.
– Bệnh gan: Chức năng chính của gan là giải độc, khi chúng bị suy yếu không thể lọc hết chất độc hại, ngứa toàn thân nổi mẩn là điều dễ xảy ra.
– Tiểu đường: Một trong những dấu hiệu điển hình của bệnh tiểu đường đó là gây ngứa râm ran trong lòng bàn tay, bàn chân với trường hợp bệnh nặng gây ngứa khắp người.
– Bệnh tuyến giáp: Người bệnh tuyến giáp thường bị tăng chuyển hóa, mất cân bằng nội tiết, nhiệt độ cơ thể cao hơn bình thường nên dễ gây ngứa nổi mẩn khắp người.
– Ngứa do nhiễm giun sán: Khi mắc bệnh ký sinh trùng giun sán, người bệnh cũng thường bị ngứa toàn thân. Bởi khi xâm nhập vào cơ thể chúng ở dạng ấu trùng và hình thành thành các khối u di chuyển trong da, mô mềm, nội tạng… Chất thải của chúng tiết ra, hệ miễn dịch cơ thể nhận biết chất lạ và phản ứng lại dẫn đến ngứa.
– Bệnh ung thư hạch bạch huyết: Là bệnh ung thư máu ảnh hưởng đến hạch bạch huyết. Biểu hiện điển hình là ngứa toàn thân không nổi mẩn kèm theo hiện tượng ớn lạnh, đổ mồ hôi, sụt cân, có khối u dưới cổ, cánh tay…
Ngoài ra, ngứa khắp người còn do bệnh cột sống, bệnh celiac, u lympho… mọi người cần phải cẩn trọng, sớm thăm khám để tìm ra nguyên nhân và chữa trị đúng cách.
Ngứa ngáy toàn thân có nguy hiểm không?
Hiện tượng ngứa khắp người có nguy hiểm hay không tùy thuộc vào nguyên nhân gây ngứa và mức độ bệnh ở giai đoạn cấp, mãn tính.
Chẳng hạn, những người bị ngứa toàn thân do nổi mề đay, dị ứng giai đoạn nhẹ chỉ gây ngứa, khó chịu ảnh hưởng đến tâm lý, chất lượng cuộc sống, công việc. Khi bệnh kéo dài, chuyển nặng có thể gây ra các biến chứng như phù mạch, bội nhiễm, mưng mủ, nhiễm trùng da, suy nhược cơ thể, sốc phản vệ đe dọa đến tính mạng…
Do đó, khi gặp triệu chứng bệnh mọi người không nên chủ quan, nhất là khi đây là dấu hiệu cảnh báo nhiều căn bệnh nguy hiểm.
Dị ứng ngứa toàn thân phải làm sao?
Để giảm nhanh các triệu chứng bệnh mọi người cần thực hiện những bước sau đây:
- Truy tìm nguyên nhân gây bệnh và tiến hành loại trừ: Trường hợp bị ngứa do các dị nguyên, dị ứng với khói bụi, lông động vật, chăn đệm… có thể tránh xa chúng. Nếu ngứa toàn thân do bệnh lý cần tới gặp bác sĩ để được điều trị.
- Chườm mát bằng khăn lạnh, ẩm: Cách đơn giản giúp làm dịu cơn ngứa, nổi mẩn mề đay trên da đó là dùng khăn bông sạch ngâm với nước lạnh, vắt ráo rồi đắp lên da.
- Cần giữ vệ sinh thân thể sạch sẽ: Tắm giặt thường xuyên, sử dụng sữa dưỡng ẩm lành tính để giúp da được bảo vệ.

- Ở trong môi trường sống sạch sẽ thoáng mát: Quét dọn, lau rửa nhà cửa, sân hiên sạch sẽ giúp tinh thần thoải mái tránh tác nhân gây bệnh như khói bụi, nấm mốc, …
- Bổ sung dinh dưỡng: Người bệnh nên ăn gì, kiêng ăn gì để hỗ trợ điều trị, ngăn ngừa tiến triển bệnh? Nên cung cấp thực phẩm giàu vitamin C, omega3, uống nhiều nước, trái cây, rau xanh nhằm tăng cường sức đề kháng. Không ăn đồ cay nóng, hải sản, đồ quá mặn, quá ngọt, rượu bia…
Bị ngứa khắp người khi nào cần thăm khám?
Người bệnh cần tìm đến cơ sở chuyên khoa, gặp bác sĩ trong các trường hợp cụ thể sau:
- Hiện tượng ngứa kéo dài trên 2 tuần và không có biểu hiện thuyên giảm.
- Ngứa toàn thân không nổi mẩn hoặc nổi mẩn kèm theo sốt, người mệt mỏi, chán ăn.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe, công việc.
- Bị ngứa không rõ nguyên nhân.
- Đau bụng, buồn nôn, khó thở, sút cân…
Các cách trị ngứa toàn thân? Nên uống thuốc nào tốt?
Bị ngứa da toàn thân điều quan trọng cần làm đó là tìm được phương pháp chữa trị phù hợp loại bỏ các triệu chứng bệnh. Hiện mọi người đang chia sẻ, truyền tai nhau nhiều cách khác nhau trong đó phổ biến nhất gồm 3 phương pháp:
Cách trị bệnh tại nhà
Dưới đây là những mẹo dân gian chữa ngứa da an toàn, hiệu quả mọi người có thể áp dụng để tránh gãi gây tổn thương da.
– Dùng lá trà xanh: trà xanh được biết đến với tác dụng kháng khuẩn, kháng viêm, làm dịu mát làn da, giảm ngứa nổi mẩn đỏ. Vì vậy trong dân gian từ lâu đã tận dụng để chữa mẩn ngứa da khắp người.
Cách thực hiện: Lấy khoảng 100gr lá trà xanh còn tươi đem rửa sạch rồi vò nát. Pha với nước ấm dùng để tắm.
– Cách trị ngứa khắp người tại nhà bằng cây hương nhu: Với lượng lớn tinh dầu, cùng cách chất thymol, camphor, lá hương nhu giúp giảm kích ứng, ngứa da.
Cách thực hiện: Dùng 1 nắm lá hương nhu rửa sạch có thể chà xát trực tiếp lên các vùng da bị ngứa. Để nhanh hơn mọi người đun sôi lá rồi lấy nước tắm giúp cải thiện cơn ngứa hiệu quả.
– Dầu dừa: Với đặc tính kháng viêm tự nhiên, làm dịu bảo vệ làn da, dầu dừa được nhiều bệnh nhân ngứa toàn thân về đêm sử dụng.
Cách thực hiện, dùng 1 lượng nhỏ dầu dừa thoa lên toàn bộ vùng da bị ngứa massage nhẹ nhàng để dầu dừa thấm nhanh. Cách này đặc biệt tốt trong mùa đông vừa giúp giảm ngứa vừa giúp dưỡng da, tránh khô, nứt nẻ.
Chữa ngứa da toàn thân tại nhà bằng các nguyên liệu gần gũi, dễ kiếm, độ lành tính cao được đông đảo bệnh nhân tin tưởng điều trị. Trong trường hợp áp dụng những cách trên nhưng không mang lại hiệu quả, mọi người cần tìm đến các phương pháp đặc trị nhằm kiểm soát, trị dứt điểm căn bệnh này
Thuốc trị ngứa khắp người nhanh nhất bằng tây y
Cơ chế trị bệnh trong tây y tập trung cắt cơn ngứa, kiểm soát các triệu chứng từ ngọn. Với sự phát triển của y học hiện đại, các loại thuốc chữa ngứa toàn thân vô cùng đa dạng từ dạng thuốc cho đến tác dụng trị bệnh. Bác sĩ thường chỉ định bệnh nhân những loại thuốc sau đây:
– Thuốc uống: thuốc kháng histamin (loratadin, cetririzin, fexoterfenadin, ebastin…); thuốc corticoid (prednisolon, mehylprednisolon, betamethason…) thuốc giúp kiểm soát tình trạng ngứa, viêm nổi mẩn nhanh sau vài phút. Tùy vào mức độ nặng nhẹ bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp.

– Thuốc bôi dạng gel, kem như: Crotamiton, Calamin… có khả năng thẩm thấu nhanh qua da cho tác dụng chống ngứa, duy trì từ 4 – 6 giờ.
Đối với trẻ em, phụ nữ mang thai, sau sinh cần thận trọng khi dùng thuốc tây y để chữa bệnh do thuốc được tổng hợp từ hóa chất nên dễ gây độc hại, ảnh hưởng đến sức khỏe và các tạng phủ.
Cách phòng bệnh mẩn ngứa toàn thân
Nhằm hỗ trợ điều trị ngứa toàn thân và ngăn ngừa tái phát, lương y Đỗ Minh Tuấn khuyên người bệnh nên tuân thủ chặt chẽ những việc sau đây:
- Giữ lối sống lành mạnh, nghỉ ngơi và làm việc khoa học tránh để tâm trạng căng thẳng, stress kéo dài.
- Cố gắng không gãi ngứa.
- Tránh các tác nhân gây bệnh đặc biệt là khói bụi, thời tiết, thực phẩm, mỹ phẩm.
- Mặc quần áo rộng, mềm dễ thấm mồ hôi tránh các loại vải thô cứng, bó sát, chất liệu len dạ…
- Tắm với nước ấm, không dùng nước quá nóng tránh làm khô da.
- Hạn chế dùng xà bông, sữa tắm có tính tẩy rửa mạnh, nên lau khô người trước khi mặc quần áo.
- Nên dùng kem dưỡng ẩm thường xuyên giúp da khỏe hơn, được bảo vệ tốt hơn.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ, thực hiện theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Ngứa toàn thân hầu hết các trường hợp đều do bệnh ngoài da như nổi mề đay gây nên. Tuy nhiên không trừ khả năng, ngứa hình thành do các bệnh bên trong cơ thể. Chính vì vậy để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh và hướng điều trị, bạn hãy tìm đến chuyên gia, cơ sở y tế đầu ngành để được khám, tư vấn.
ArrayNgày Cập nhật 04/06/2024