Khô khớp gối ở người già và những cách phòng ngừa hiệu quả

Đối với người già, khô khớp gối là một trong những bệnh lý phổ biến xảy ra do giảm dịch bôi trơn ở khớp. Bệnh gây ra khó khăn trong vận động, ảnh hưởng đến sinh hoạt. Trong đó cách phòng tránh khô khớp gối chủ yếu là tăng cường chất nhờn cho khớp thông qua ăn uống, thực phẩm chức năng.

Khô khớp gối ở người già có nguy hiểm không?

Khô khớp gối xảy ra khi chất nhờn bôi trơn, dịch khớp tiết giảm, từ đó dẫn đến sự ma sát tại đầu gối khi di chuyển. Không chỉ gây ra những cơn đau nhức mà người bệnh cũng gặp nhiều khó khăn khi vận động, đi lại nghe thấy lạo xạo, lục cục dẫn đến tâm lý lo sợ.

Tình trạng khô khớp gối thường xảy ra sau tuổi 50, xuất phát từ các dấu hiệu thoái hóa khớp nói chung. Nếu không điều trị sớm, bệnh lý khô khớp gối sẽ phát triển thành thoái hóa khớp, viêm khớp gối khó điều trị. Bệnh có tỷ lệ xảy ra cao hơn với những người làm việc nặng, dân văn phòng do ngồi lâu, ít vận động, người thừa cân béo phì.

Để có cách phòng tránh khô khớp gối ở người già, trước tiên người bệnh cần hiểu được những nguyên nhân gây bệnh. Chủ yếu nguyên nhân gây khô khớp gối ở độ tuổi trung niên và cao niên là do:

• Do dụn khớp gối bị tổn thương do bệnh lý xương khớp hoặc chấn thương.
• Vị trí xương dưới sụn bị tổn thương, từ đó giảm tiết dịch khớp trong gối
• Do chế độ ăn uống nghèo nàn, môi trường làm việc nặng nhọc gây ảnh hưởng đến trao đổi chất.
• Người bệnh thoái hóa khớp, béo phì, trật khớp gối, viêm khớp, vôi hóa khớp gối không được điều trị sớm.

Những dấu hiệu của bệnh khô khớp gối ở người cao tuổi

Những triệu chứng ban đầu của bệnh khô khớp gối ở người già tương tự như các cơn đau nhức thông thường. Người bệnh khó nhận biết, đặc biệt ở giai đoạn đầu những triệu chứng khá mơ hồ nên người bệnh thường có tâm lý chủ quan. Thông thường bệnh khô khớp gối ở người già sẽ có những biểu hiện chủ yếu là:

• Tình trạng đầu gối đau nhức nhẹ đến nặng, cơn đau âm ỉ kéo dài, đau hơn khi thay đổi tư thế, di chuyển.
• Biểu hiện rõ nhất khi người bệnh đi lại nghe tiếng động lạo xạo phát ra ở đầu gối, khô khớp gối càng nghiêm trọng phát ra âm thanh càng to.
• Cơn đau khớp gối xảy ra nhiều hơn vào ban đêm, khi mới vừa thức dậy, đau nghiêm trọng khi thời tiết thay đổi.
• Khi các cơn đau kéo dài, không có dấu hiệu cải thiện khi ngồi yên thì bệnh đã chuyển thành giai đoạn thoái hóa khớp gối hoặc viêm khớp gối.

Phòng ngừa khô khớp gối ở người già hiệu quả

Trong trường hợp người bệnh phát hiện bệnh khô khớp gối ở giai đoạn đầu, bệnh có thể được cải thiện kịp thời bằng cách thay đổi chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt và kết hợp điều trị theo hướng dẫn. Thông thường bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng các thuốc giảm đau và kháng viêm để hỗ trợ hồi phục vùng khớp bị thương tổn. 

Ngoài ra, để tăng cường dịch khớp, các bác sĩ có thể cân nhắc tiếm thuôc axit hyaluronic nội khớp. Đây là một thành phần của dịch khớp, có tác dụng sản sinh thêm các hoạt chất bôi trơn khớp, giảm ma sát, giảm xóc, cải thiện vận động của khớp nói chung. Trung bình mỗi đợt tiêm từ 3 – 5 mũi cách nhau 1 tuần đem lại hiệu quả cải thiện bệnh khô khớp nhanh trong giai đoạn đầu của bệnh.

Đối với trường hợp nghi ngờ nguy cơ bị khô khớp gối, người bệnh có thể chủ động phòng ngừa từ việc ngăn chặn quá trình thoái hóa. Trong đó những phương án để phòng tránh khô khớp được khuyến khích gồm:

Thay đổi thói quen vận động, sinh hoạt khoa học

Người bệnh hoàn toàn có thể làm chậm quá trình khô khớp gối bằng cách thay đổ chế độ tập luyện, vận động để cải thiện chất lượng xương khớp. Những nguyên tắc quan trọng người cao tuổi nên chú ý là:

• Người bệnh nên tránh các tư thế ngồi xổm, không nên lên xuống cầu thang.
• Hạn chế mang vác vật nặng hay ngồi hàng giờ cong vẹo người ở tư thế xấu.
• Tránh những tư tế tạo áp lực lên đầu gối, ngồi hoặc đứng quá lâu.
• Người già nên tập thể dục đều đặn để kích thích sản sinh dịch bôi trơn khớp gối.
• Những bài tập phù hợp cho người cao tuổi là: đi bộ, dưỡng sinh, tập vật lý trị liệu theo hướng dẫn.

Tăng cường thực phẩm bổ sung dịch khớp

Theo lời khuyên của các chuyên gia xương khớp, người bệnh nên bổ sung thêm các thực phẩm có lợi cho chất nhờn của khớp xương. Bởi vì khi cấu trúc xương khớp không có đủ chất nhờn sẽ dẫn đến tình trạng khớp bị viêm, khô khớp gối. Từ đó khi bổ sung đủ các thực phẩm tăng chất nhờn cũng sẽ hỗ trợ quá trình điều trị dễ dàng hơn.

Trong đó các thực phẩm giúp bổ sung chất nhờn dễ dàng hấp thụ, từ đó cơ thể dễ dàng tiếp nhận và chuyển hóa thành hoạt chất cần thiết cho xương khớp. Nhóm thực phẩm tăng chất nhờn cho khớp gồm có:

Cà chua 

Trong cà chua có thành phần collagen dồi dào cùng các vitamin A, vitamin C, vitamin E… Những hoạt chất có tác dụng giúp tái tạo chất nhờn cho khớp kết hợp với khả năng làm đẹp da.

Các hoạt chất có trong cà chua tương tự như aspirin – thành phần giúp giảm đau và chống tình trạng khô khớp và viêm khớp hiệu quả. Thành phần chất chống oxy hóa rất cao (lycopene) có trong cà chua được công nhận cần thiết để ngăn ngừa quá trình thoái hóa khớp diễn ra ở độ tuổi trung niên và cao niên.

Rau mồng tơi 

Ngay chính bản chất rau mồng thơi cũng là thực phẩm giàu chất nhầy, đây là các chất xơ được tổng hợp dưới dạng dịch giàu vitamin và vi khoáng. Chính vì thế mà rau mồng tơi cũng là một thực phẩm tăng chất nhờn cho khớp người cao tuổi nên bổ sung. 

Để phòng ngừa bệnh khô khớp, người cao tuổi nên ăn rau mồng tơi hoặc uống nước rau mồng tơi với liều dùng nhất định. Loại rau này có hàm lượng lượng cao chất vitamin và chất nhờn tự nhiên tăng dịch bao khớp, giảm ma sát khi người bệnh vận động.

Trái bơ

Trong quả bơ có hàm lượng collagen, vitamin E và các axit béo omega-3 đáng kể. Các chất này có tác dụng thúc đẩy sản sinh ra hoạt dịch hỗ trợ xương khớp hoạt động trơn tru. Ngoài ra bơ cũng là một thực phẩm giàu dưỡng chất rất tốt cho sức khỏe nói chung, cũng như hỗ trợ phòng ngừa bệnh khô khớp gối ở người già nói riêng.

Đậu bắp 

Tương tự như các loại rau củ có chất nhầy khác, đậu bắp là thực phẩm được đánh giá cao trong hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến xương khớp. Đậu bắp cũng có công dụng tăng chất nhờn tự nhiên nhờ nguồn vi chất quan trọng có trong chất nhầy. 

Một cách sử dụng đậu bắp chữa bệnh khô khớp được nhiều người áp dụng là sử dụng đậu bắp ngâm nước để qua đêm để uống. Người cao tuổi có thể tận dụng phương thuốc này để tăng lượng dịch nhờn tự nhiên, từ đó tăng cường dịch khớp hiệu quả mà không cần đến thuốc.

Ngũ cốc các loại

Trong các loại ngũ cốc đều có thành phần chính là canxi và năng lượng. Người bệnh muốn phòng tránh khô khớp nên bổ sung ngũ cốc nguyên cám để kích thích sản sinh chất nhầy bôi trơn hoạt động của khớp hiệu quả. Ngũ cốc tốt cho sức khỏe xương khớp gồm có các loại chính: yến mạch, gạo lứt, các loại đậu,…

Ngoài ta, ngũ cốc còn có thành phần vitamin giúp người cao tuổi tăng cường hệ miễn dịch, tăng sức đề kháng, ngăn chặn các tổn thương do viêm khớp gối xảy ra.

Xương ống 

Các hoạt chất có trong xương ống có cấu trúc tương tự với xương khớp của con người, chính vì thế đây là thực phẩm tăng chất nhờn cho khớp tự nhiên mà người bệnh nên thêm vào thực đơn. Chủ yếu người bệnh có thể bổ sung thông qua các món xương hầm cùng rau củ để bổ sung thêm canxi, kẽm, sắt…

Xương ống và sụn khớp được các chuyên gia công nhận là thực phẩm giúp tăng chất nhờn khớp tự nhiên. Đặc biệt là thành phần axit hyaluronic được tổng hợp từ xương ống giúp tăng tiếp chất nhờn, và Vitamin D từ thực phẩm này cũng giúp bảo vệ cấu trúc xương khớp chắc khỏe hơn.

Các loại cá biển có nhiều dầu

Một số loại cá biển phù hợp với người bệnh khô khớp như cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá mòi,… bao gồm một lượng lớn axit béo Omega 3. Đây là dưỡng chất chính hố trợ cơ thể chống viêm, giảm đau, từ đó cải thiện khô khớp gối hiệu quả. Đối với người cao tuổi, cá là thực phẩm quan trọng nên được bổ sung vào thực đơn ít nhất 2 – 3 lần/tuần để tăng tiết dịch bôi trơn khớp xương.

Quả chuối

Trong các loại trái cây, chuối có tác dụng tốt nhất cho cơ bắp và xương khớp. Trong chuối có chứa các thành phần trytophan, kali và serotonin cao giúp cải tạo quá trình tạo chất nhầy cho khớp và bảo vệ khớp. Đây cũng là lý do vì sao các vận động viên thể hình thường bổ sung chuối để duy trì thể trạng khỏe mạnh, phòng ngừa chấn thương khi tập luyện.

Thực phẩm chức năng phòng ngừa khô khớp gối ở người già

Việc sử dụng thực phẩm chức năng để tăng cường dịch khớp được khuyến khích cho đối tượng cao tuổi. Bởi vì khi bước vào giai đoạn lão hóa, xương khớp suy yếu dần và hoạt động sản sinh dịch khớp trì trệ. Người cao tuổi ăn uống thiếu chất thì thực phẩm chức năng là lựa chọn tất yếu để bổ sung các dưỡng chất cho khớp xương. i

Người cao tuổi muốn bổ sung chất nhờn cho khớp có thể sử dụng những sản phẩm chức năng có thành phần Glucosamine, Chondroitin sulfate, collagen type II. Các hoạt chất này có tác dụng chính trong việc hỗ trợ hồi phục các thương tổn tại khớp xương, thúc đẩy tái tạo sụn khớp và tăng chất nhờ bôi trơn giữa các khớp.

Khi được bổ sung với liều dùng vừa đủ, kết hợp với chế độ dinh dưỡng khoa học, vận động và nghỉ ngơi điều độ sẽ ức chế Enzyn phá huỷ sụn khớp, giảm thoái hoá khớp. Tuy nhiên, để đảm bảo quá trình sử dụng không xảt ra các phản ứng không mong muốn thì người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ về sản phẩm chức năng phù hợp với tình trạng bệnh.

Những thực phẩm chức năng giúp phòng ngừa khô khớp ở người bệnh cao tuổi được dùng phổ biến hiện nay là:

– Thực phẩm chức năng Glucosamine Orihiro ( Giá trung bình từ 600.000 – 800.000 VNĐ/hộp).

– Thực phẩm chức năng tái tạo chất nhờn khớp Glucosamine Condroitin MSM Solgar của Mỹ  ( Giá trung bình 1.675.000 đồng).

– Thực phẩm chức năng phòng ngừa khô khớp gối Hadariki Glucosamine (Giá khoảng 350.000 VNĐ/hộp 150 viên).

– Viên uống bổ xương khớp, tái tạo dịch khớp và chống khô khớp Chondroitin ZS 270 ( Giá 1.400.000 – 1.500.000 VNĐ/hộp 270 viên).

– Thực phẩm chức năng tăng chất nhờn cho khớp từ sụn vi cá mập Orihiro Squalene ( Giá trung bình 550.000 VNĐ/ hộp).

Phòng ngừa bệnh khô khớp gối ở người cao tuổi là việc làm cần được thực hiện sớm và kiên trì để hạn chế nguy cơ mắc bệnh. Tình trạng thoái hóa khớp xương ở người cao tuổi là chuyện tất yếu, tuy nhiên nếu chủ động duy trì sinh hoạt và lối sống lành mạnh, bệnh nhân hoàn toàn có thể làm chậm quá trình lão hóa diễn ra sớm như mong muốn.